ফুটপাথৰ ডায়েৰিত জাতীয় সংকটৰ কিছু কথা

      ১২ এপ্ৰিল, ২০১৭ তাৰিখে নিচুকাৰ কেটেল ফাৰ্মলৈ গৈছিলো৷ উভতি অহাৰ পথত আমাৰ লগত এম্বুলেন্স এটাৰ লগত মুখামুখি হৈছিল৷ আমি বাটৰ কাষত থিয় হৈ এম্বুলেন্স যোৱাৰ সুবিধা কৰি দিছিলো৷ মোৰ লগত আছিল বন্ধু আলিমুল ইছলাম৷ তেনে সময়তে মনলৈ কিছু কথা অহা যোৱা কৰিছিল৷ আজি তাৰেই এটা আভাস দিবলৈ যত্ন কৰিছো৷
      আমি মাজে সময়ে নিৰিবিলি পৰিৱেশ বিচাৰি কিছু ব্যাতিক্ৰমী কাৰ্যসূচীলৈ বিভিন্ন স্থানলৈ ফুৰিবলৈ যাওঁ৷ নতুন অভিজ্ঞতা লাভ কৰাৰ বাবে৷ আমি বিশ্বস কৰো— সমাজখন এখন মুক্ত কিতাপ, সমাজ খন এখন ডাঙৰ কিতাপ৷

       সমাজৰ পৰা সামাজিক অভিজ্ঞতা লাভ কৰিব নোৱাৰিলে মাথো লিখিত কিতাপৰ পৰা অভিজ্ঞতা লাভ কৰি জীৱন নিৰ্বাহ কৰিব নোৱাৰি৷

     মিঞা প্ৰধান গাওঁবোৰলৈ সোমাই গ’লে মন-মানসিকতা বহুদূৰ পিছুৱাই যায়৷ এতিয়াও আমাৰ সমাজখন বহু পিছপৰি আছে৷ গাওঁৰ আলি-পদূলিবোৰ তেনেই পুতৌ লগা৷ এবাৰ আমি তথ্য জনাৰ অধিকাৰ আইন-২০০৫ ৰ সহায়ত আমাৰ (মোৰ) নিজৰ গাঁওখনৰ কিছু তথ্য উৎঘাটন কৰিছিলো৷ সেইবোৰ যথেষ্ট উদ্বেগজনক৷ এখন পথ নিৰ্মান বা মেৰামতিৰ নামত পাঁচ-ছয়বাৰকৈ ধন আৱন্টিত হৈছে আৰু তাৰে কাম কৰাও দেখুৱা হৈছে৷ কিন্তু প্ৰকৃতপক্ষে ৰাস্তাবোৰৰ কাম কৰা হোৱা নাই৷ এই একে সমস্যা কেইবাখনো গাঁওৰ ক্ষেত্ৰত দেখা গৈছিল৷ সেই সম্পৰ্কে আমি উপায়ুক্তৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ৰাজ্য চৰকাৰৰ আয়ুক্ত সচিবলৈকে গৈছিলো৷ কাম হোৱা নাই৷ তদন্তকাৰী বিষয়াসকলে তদন্ত কৰি যায়৷ আমাক কোৱা হয় যে এইবাৰ অপৰাধীয়ে শাস্তি পাব আৰু বাট-পথবোৰ ঠিক হ’ব৷ কিন্তু নহয়৷ প্ৰতিবাৰেই এই সমস্যাবোৰ সমাধান কৰাৰ বাবে উপস্থিত হোৱা বিষয়াসকলে দুৰ্নীতি কৰা লোকসকলৰ পৰা বুজন পৰিমানৰ ধন লৈ গুচি যায় আৰু দুৰ্নীতি কৰাসকলক এক প্ৰকাৰ লাইচেন্স প্ৰদান কৰি থৈ যায়৷ — এই বিষয়বোৰৰ প্ৰতি মনোযোগ আৰোপ কৰিলে শত্ৰু পক্ষ শক্তিশালী হোৱা বুলি বহু সচেতন লোকে মনোযোগ নিদিয়ে, ফলত আমাৰ দৰে দুই-চাৰিজনে একো এটা সমাধানসূত্ৰ উলিওৱাটো দূৰুহ হৈ পৰে৷ কেতিয়াবা সংগঠনৰ চৰম পৰ্যায়ৰ হেঁচাৰ ফলত দুই-এটা কাম নোহোৱা নহয়৷ কিন্তু সেয়া পৰ্যাপ্ত বুলি ক’ব নোৱাৰি৷ 

       আমাৰ মানসিকতাৰ পৰিৱৰ্তন নহ’লে আমাৰ সমাজৰ পৰিৱৰ্তন যে নহয় সেয়া নিশ্চিত৷ যিসকল লোকে চৰকাৰী সা-সুবিধাৰ বিষয়ে জ্ঞাত, ৰাইজৰ অধিকাৰৰ বিষয়ে জ্ঞাত সেইসকলে বিষয়বোৰ প্ৰচাৰ কৰিব লাগিব৷ সৰ্ব সাধাৰণ ৰাইজ সচেতন হ’ব লাগিব আৰু আমাৰ উত্তৰপুৰুষসকল নিশ্চিত ভাবে সু-শিক্ষাৰে শিক্ষিত হ’ব লাগিব৷ বৰ্তমান শিক্ষিত বুলি কোৱা লোকসকলৰ অধিকাংশই প্ৰকৃততে শিক্ষিত নহয়৷ তেওঁলোক বিদ্যালয় বা মহাবিদ্যালয়ৰ ডিগ্ৰীধাৰী লোকহে মাত্ৰ৷ অৰ্থাৎ তেওঁলোক গুণগত শিক্ষাৰে শিক্ষিত নহয়৷ ফলস্বৰূপে এই লোকসকল আত্ম কেন্দ্ৰীক আৰু স্বজনতোষণকাৰী৷

Road condition of Miyah Area of Assam, It's for Example only.

       ‘আমি আলোচনা কৰিছিলো আমাৰ মিঞা প্ৰধান অঞ্চললৈ গ’লে মন-মানসিকতা বহুদূৰ পিছুৱাই যায়’ প্ৰসঙ্গত৷ এই অঞ্চলবোৰলৈ গ’লে চৰকাৰী প্ৰাথমিক বিদ্যালয়ত ছাত্ৰ-ছাত্ৰী পোৱা যায় যদিও শিক্ষক যথেষ্ট কম অনুপাতেহে পোৱা যায়৷ উপ-স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰ একপ্ৰকাৰ নাই৷ যি দু-এটা আছে সেইবোৰতো গৰু-ছাগলী বান্ধি থোৱাহে অধিক পৰিলক্ষিত হয়৷ কাৰণ সেইবোৰত সপ্তাহতো এজন ডাক্তৰ পোৱা কঠিন৷ সমাজৰ আটাইতকৈ ব্যস্ত প্ৰাণীৰ তালিকাত ডাক্তৰসকল বুলি ক’লেও বেছি কোৱা নহয়৷ তেওঁলোক ইমানেই ব্যস্ত যে যি বোকা-পানীৰ তলৰ পৰা মনি-মুকুতা বুটলি আনি তেওঁলোকৰ মুখত তুলি দিছিল আই-পিতায়ে সেই বোকা-মাটিত বছৰেকত খোজ এটা দিয়াতো কষ্ঠ অনুভৱ কৰে৷ ৰাতিপুৱাৰে পৰা সীমাহীন ব্যস্ততাৰ মাজেৰে দিন পাৰ কৰে তেওঁলোকে৷ চৰকাৰী চাকৰিৰ বাদেও বহু কেইখন ব্যক্তিগত নাৰ্ছিংহোমত কাম কৰিব লাগে তেওঁলোকে৷ 

      কৃষি প্ৰধান এই অঞ্চলবোৰলৈ গ’লে আৰু কিছুমান চিত্ৰ ভাঁহি উঠিব, সেইবোৰ হ’ল— খেতিত বহু শাক-পাচলি পঁচি নষ্ট হৈ আছে অথচ বিক্ৰী কৰিব পৰা নাই৷ ইয়াৰ আঁৰতো কাৰণ আছে৷ সেইবোৰ বৰ্ণনা নকৰিলেও হ’ব যদিও একেষাৰত ক’বলৈ গ’লে ৰাজ্যৰ কৃষি ব্যৱস্থাৰ অদূৰদৰ্শি কৰ্ম কাণ্ড৷ অৰ্থাৎ শীতলি ভৱন নিৰ্মানৰ প্ৰতি চৰকাৰ আগ্ৰহী নহয়৷ কষ্টোপাৰ্জিত শাক-পাচলি বিক্ৰী কৰিব নোৱাৰি আমাৰ কৃষকসকলৰ অৱস্থা যথেষ্ট বেয়াৰ ফালে গতি কৰিছে৷ সেইবাবেই চাগে আমাৰ মা-দেউতাই এতিয়াও কৃষি কাৰ্য কৰিলেও আমাক কৃষি ক্ষেত্ৰৰ প্ৰতি আগ্ৰহী নকৰিলে৷ যিখন ঘৰত চাকৰিয়াল বা ব্যৱসায়ী নাই সেইখন ঘৰলৈ কোনেও নিজৰ ছোৱালী বিয়া দিবলৈকো প্ৰস্তুত নহয়৷ ফলত আমাকো চাকৰি মুখী হ’বলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰা হ’ল, চাকৰি পোৱাটো কাচৰ কণি বিচৰাৰ দৰেই দূৰুহ, সেইবাবে আমিবোৰে সৰু-সুৰা ব্যৱসায় কৰি জীৱন-জীৱীকা নিৰ্বাহ কৰি আছো৷ প্ৰায় প্ৰতিজন কৃষকে মনে মনে ভাবে মোৰ ল’ৰাজনে অথবা ছোৱালীজনীয়ে ভালকৈ শিক্ষিত হৈ চাকৰি কৰক আৰু আমাৰ দুখ-বেদনা মোচন কৰক৷ ইয়াৰ মূল কাৰণ— যিসকল কৃষকে খেতি-বাতি কৰে তেওঁলোকে সাধাৰণতে চৰকাৰী সা-সুবিধাৰ পৰা বঞ্চিত হয়৷ কাৰণ তেওঁলোকৰ অধিকাংশই শিক্ষিত নহয়৷ ফলস্বৰূপে ছদ্মবেশী কৃষকসকলে দালালৰ সহায়ত কৃষকৰ বাবে প্ৰদান কৰা চৰকাৰী সুবিধাবোৰ ভোগ কৰে৷ এতিয়া বেংকবোৰতো প্ৰকৃত কৃষকসকলে ঋণ নাপায়৷ গাওঁৰ কৃষকৰ স্বাৰ্থত গঠিত কৃষি বিভাগ, বিষয়াসকলৰ কাৰ্যালয়বোৰত প্ৰকৃততে কৃষকসকলে যাবলৈ ভয় কৰে৷ গ্ৰাম সেৱক বা কৃষি বিষয়াসকলে গাওঁলৈ যোৱাৰ বাবে বা কৃষকসকলক সজাগ কৰাৰ বাবে কোনো ধৰণৰ কাম কৰা দেখা নাযায়৷ এই সকলোবোৰৰ উপৰিও বজাৰত মধ্যভোগী শ্ৰেণীৰ অত্যাচাৰতো আছেই৷ এতিয়া বহু খেতিয়কে কৃষিকৰ্ম এৰি মধ্যভোগী হোৱাৰো নজিৰ আছে৷ কাৰণ বছৰটো পৰিশ্ৰম কৰি যি পৰিমানৰ লাভালাভৰ আশা কৰা হয় তাতোকৈ ৰাতিপুৱা ৫ বজাত পাইকাৰী পাচলি বজাৰলৈ গ’লে অধিক লাভ হোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকে৷ সিদিনা বৰপেটাৰোডত ৰাজ্য চৰকাৰৰ কৃষি বিপনন পৰিষদৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত বজাৰ গৃহ উদ্বোধনী সভাত গড়কাপ্তানি মন্ত্ৰী পৰিমল শুক্লবৈদ্যই উপস্থিত থাকি কৈছিল যে— ‘আমি কৃষিৰ ক্ষেত্ৰত বহু পিছুৱাই গৈছো, আমাৰ ঘৰত চালানি চাউল, আটা, ময়দা, তেল, জিৰা আদি উভৈনদী, আমাৰ নিজৰ ‘প্ৰডাক্ট’ নাই বুলিয়েই ক’ব পাৰি৷’
       ফুটপাথৰ ডায়েৰিৰ আগৰ সংখ্যাত হিৰোনামাৰ কথা চমুকৈ বৰ্ণনা কৰা বাবে বন্ধু এজনে আপত্তি কৰিছিল৷ আজিও তেনে যেন অনুমান কৰিব পাৰিব সেই বন্ধুজনে৷ কিন্তু মূল কথাৰ লগত আলোচনাৰ প্ৰাসঙ্গিকতা আছে৷
       এম্বুলেন্সৰ লগত আমাৰ মুখামুখি হৈছিল আৰু আমি বাট এৰি দি এম্বুলেন্স যোৱাৰ বাবে সুবিধা কৰি দিছিলো৷ তেনেতে বন্ধু আলিমুলে কৈছিল— থিয় হৈ থকাই ভাল, এই অঞ্চললৈ এম্বুলেন্স যে আহিছে, সেইটোয়েই সৌভাগ্যৰ কথা, যিহে ৰাস্তা, তাতে আকৌ মিঞা অঞ্চল৷— কথাটোত মইও হয়ভৰ দিছিলো৷ মিঞা অঞ্চলবোৰত এনেই চৰকাৰী সুবিধাই ঢুকি নাপায়, যিবোৰ পায় সেইবোৰো মুখা পিন্ধাসকলে খাই তহিলং কৰে৷ তেনে ক্ষেত্ৰত বাট-পথৰ অৱস্থাৰ কথা আগতেই বৰ্ণনা কৰিছো৷
         মই ভাবো মিঞাসকলৰ যিবোৰ সমস্যাই আজি কোঙা কৰি ৰাখিছে সেইবোৰৰ ভিতৰত শিক্ষা, স্বাস্থ্য আৰু যাতায়ত ব্যৱস্থাই প্ৰধান৷ এি তিনিটা সমস্যাৰ সমাধান হ’লে জাতীয় সমস্যাবোৰো সমাধান হ’ব৷ আজিৰ তাৰিখত যিবোৰ সমস্যাৰ বাবে আমি ভাৰাক্ৰান্ত হৈ পৰিছো সেই সমস্যাবোৰ উদ্ভৱ হোৱাৰ মূলতেই এই কাৰক তিনিটাই ক্ৰিয়া কৰি আছে৷
           ইয়াৰ বাহিৰেও আৰু বহু কথা লিখিবলৈ থাকি গ’ল৷ পৰৱৰ্তী লেখা সকলোবোৰ কথা বিস্তাৰিত ভাবে লিখিবলৈ যত্ন কৰিম৷

Shajahan Ali Ahmed, Creating some thing different