মেহেৰবাই টাটাৰ প্ৰেৰণা আৰু আজিৰ প্ৰাসংগিকতা

 

মেহেৰবাই টাটাৰ ভূমিকা আৰু ত্যাগ

১৯২০ চনৰ কথা। তেতিয়াৰ টিস্কো তথা এতিয়াৰ টাটা ষ্টীল এক বৃহৎ বিত্তীয় সংকটৰ সন্মুখীন হৈ উদ্যোগটো ধ্বংসৰ দিশে গতি কৰিছিল। পৰিস্থিতি এনে পৰ্যায় পাইছিলগৈ যে উদ্যোগটোৰ কৰ্মচাৰীসকলক দৰমহা দিবলৈও ধনৰ অভাৱ হৈছিল।

এই সমস্যাৰ সমাধান কৰিবলৈ, টিস্কো উদ্যোগক ৰক্ষা কৰিবলৈ টাটা পৰিয়ালৰ বোৱাৰী তথা দোৰাবজী টাটাৰ পত্নী মেহেৰবাই টাটাই পৰিধান কৰা জুবিলী হীৰা টুকুৰা ইম্পেৰিয়েল বেংকত বন্ধকত দিয়া হ'ল।

এই জুবিলী হীৰা টুকুৰা আছিল ২৪৫ কেৰেটৰ। ই আছিল কহিনুৰ হীৰাৰ দুগুণ। মেহেৰবাই টাটাই বিভিন্ন অনুষ্ঠানত পৰিধান কৰিছিল এই হীৰা টুকুৰা। মেহেৰবাই টাটা আছিল সেই সময়ৰ নাৰীবাদী মহিলাসকলৰ ভিতৰত অন্যতম। নাৰী মুক্তিৰ বাবে সেই সময়তে মেহৰবাই টাটায়ে গ্ৰহণ কৰিছিল বহু পদক্ষেপ।

নাৰী শিক্ষাৰ বাবে বিশেষ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা মেহেৰবাই টাটা আছিল নেশ্যনেল কাউন্সিল অফ ৱ'মেনৰ প্ৰতিষ্ঠাপক। এইগৰাকী মেহৰাবাই টাটাই পৰিধান কৰা জুবিলী হীৰা টুকুৰা বিক্ৰী কৰিয়েই টিস্কো ৰক্ষা কৰাৰ লগতে টাটা ট্ৰাষ্ট গঠন কৰা হৈছিল। ১৯৩১ চনত এইগৰাকী মহিয়সী মহিলাৰ ৫২ বছৰ বয়সতে কৰ্কট ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ অকাল মৃত্যু ঘটে।

তেতিয়াৰ টিস্কো তথা এতিয়াৰ টাটা ষ্টীল উদ্যোগ ৰক্ষা কৰিবলৈ আৰু ভাৰতীয় সমাজখনলৈ মেহৰাবাই টাটাই যি ত্যাগ কৰিলে সেই ত্যাগক সন্মান জনাই গঠন কৰা হ'ল টাটা ট্ৰাষ্ট। যি ট্ৰাষ্টে কৰ্কট ৰোগৰ পৰা মানুহৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিবলৈ ১৯৪১ চনত নিৰ্মাণ কৰিলে মুম্বাইত টাটা মেমৰিয়েল হাস্পটাল। পৰৱৰ্তী সময়ত গঠন কৰা হ'ল টাটা মেম'ৰিয়েল ফাউণ্ডেশ্যন। যি ফাউণ্ডেশ্যনৰ উদ্যোগত টাটাই দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত অব্যাহত ৰাখিছে কৰ্কটৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ।

নাৰীবাদী মেহেৰবাই টাটা: আধুনিক ভাৰতৰ মহিলা empowerment ৰ পথপ্ৰদৰ্শক

মেহেৰবাই টাটা মাত্ৰ টাটা পৰিয়ালৰ এক অংশ হিচাপে পৰিচিত নহয়; তেওঁ আছিল এক নাৰীবাদী প্ৰতিভূ, যিয়ে ভাৰতীয় সমাজত মহিলাৰ অধিকাৰ, শিক্ষা, আৰু সামগ্ৰিক উন্নয়নক প্ৰেৰণা দিছিল। তেওঁ নিজ জীৱনৰ পৰা মহিলাৰ ক্ষমতায়নৰ মূখ্য প্ৰয়োজনীয়তা উপলব্ধি কৰিছিল আৰু জীৱনৰ বিভিন্ন দিশত মহিলাৰ অধিকাৰ নিশ্চিত কৰিবলৈ আগবঢ়িছিল।

মেহেৰবাই টাটাৰ নাৰীবাদী দৃষ্টিভংগী

১. শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ

মেহেৰবাই বিশ্বাস কৰিছিল যে শিক্ষা মহিলাৰ ক্ষমতায়নৰ এক মূখ্য হাতিয়াৰ। তেওঁ মহিলাসকলক শিক্ষিত কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা বুজি বিভিন্ন শিক্ষামূলক কাৰ্যসূচীত আগভাগ লৈছিল।

• তেওঁ মহিলাসকলক নিজৰ জীৱনত আত্মনিৰ্ভৰশীল আৰু সিদ্ধান্তগ্ৰহণক্ষম হোৱাত উৎসাহিত কৰিছিল।
• মহিলাৰ উচ্চ শিক্ষা আৰু পেচাদাৰী জীৱনত অগ্ৰসৰণৰ বাবে তেওঁ সদায় সহায় আগবঢ়াইছিল।

২. সমাজৰ প্ৰতি দায়বদ্ধতা

মেহেৰবাই নাৰীৰ অধিকাৰৰ ক্ষেত্ৰত সমাজৰ ওপৰত থকা বাধাবোৰ পৰিহাৰ কৰিবলৈ আগবঢ়ি আহিছিল।

• তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে সমাজত মহিলা আৰু পুৰুষৰ সমান অংশগ্ৰহণৰ দ্বাৰাই পৰিপূৰ্ণ বিকাশ ঘটিব পাৰে।
• তেওঁ মহিলাসকলক নিজৰ অধিকাৰ আৰু সন্মানৰ বাবে লড়াই কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল।

৩. ক্ৰীড়া আৰু স্বাস্থ্যত আগ্ৰহ

মেহেৰবাই টাটাই টেনিছৰ জগতত অংশগ্ৰহণ কৰি মহিলাসকলৰ বাবে ক্ৰীড়াৰ ক্ষেত্ৰত এক নতুন পথ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। খেলাধূলা মহিলাৰ শাৰীৰিক আৰু মানসিক উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰত কত প্ৰয়োজনীয়, সেই ধাৰণাৰ প্ৰতিষ্ঠাত তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।

৪. স্বাস্থ্য আৰু কল্যাণত অৱদান

মেহেৰবাই স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰত মহিলা আৰু দৰিদ্ৰ লোকসকলৰ সুবিধা প্ৰসাৰ কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। কেঞ্চাৰৰ দৰে ৰোগৰ ক্ষেত্ৰত গণসচেতনতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ তেওঁ অৱদান আগবঢ়াইছিল। তেওঁৰ স্মৃতিত পৰৱৰ্তী সময়ত "Lady Meherbai Tata Memorial Trust" গঠিত হয়, যিয়ে দীৰ্ঘদিনৰ পৰা মহিলাৰ শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত সহায় আগবঢ়াইছে।

মেহেৰবাই টাটাৰ প্ৰেৰণা আৰু আজিৰ প্ৰাসংগিকতা

মেহেৰবাই টাটাৰ নাৰীবাদী মনোভাৱ আৰু দৃঢ় সংকল্পৰ ফলত তেওঁ ভাৰতীয় মহিলাৰ ক্ষমতায়নৰ ক্ষেত্ৰত এক নতুন অধ্যায়ৰ আৰম্ভণি কৰে।

• তেওঁ দেখুৱাইছিল যে মহিলাসকল মাত্ৰ গৃহস্থালীত সীমাবদ্ধ নাথাকে, তেওঁলোকে সমাজৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰত সমানভাৱে যোগদান কৰিব পাৰে।
• তেওঁৰ জীৱন আৰু দৃষ্টিভংগীয়ে প্ৰমাণ কৰে যে নাৰীজনই কিমানদূৰ আগবাঢ়িব পাৰে, যদি তেওঁক নিজৰ পৰিসৰ সৃষ্টিৰ সুযোগ দিয়া হয়।

মেহেৰবাই টাটা আছিল দৰাবজী টাটাৰ পত্নী আৰু টাটা পৰিয়ালৰ এজন গুৰুত্বপূর্ণ সদস্য। দৰাবজী টাটা আছিল টাটা গোষ্ঠীৰ দ্বিতীয়গৰাকী নেতা আৰু জামশেদজী টাটাৰ জ্যেষ্ঠ পুত্ৰ। মেহেৰবাই টাটাই মাত্ৰ দৰাবজী টাটাৰ জীৱন সংগিনীহে নহয়, তেওঁ ভাৰতৰ উন্নয়ন আৰু সমাজৰ ক্ষেত্ৰত টাটা গোষ্ঠীৰ দায়বদ্ধতা প্ৰতিষ্ঠাৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল।

টাটা গোষ্ঠীৰ মূল্যবোধ প্ৰতিষ্ঠাত ভূমিকা:

মেহেৰবাই টাটাই সামাজিক দায়বদ্ধতাৰ ক্ষেত্ৰত টাটা গোষ্ঠীক অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। তেওঁ দৰিদ্ৰ আৰু অসম্পন্ন লোকসকলৰ বাবে টাটা পৰিয়ালৰ যিবিলাক কার্যসূচী আছিল, তাৰ পিছত সদায় আগবঢ়ি আছিল।

 শিক্ষা আৰু সমাজসেৱা:

মেহেৰবাই টাটাই মহিলা শিক্ষাৰ প্ৰসাৰত বিশেষ গুৰুত্ব দিছিল। তেওঁ ভাৰতৰ মহিলা সমাজৰ উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁক এটা প্ৰেৰণাদায়ক ব্যক্তিত্ব হিচাপে প্রতিষ্ঠা কৰে।

জন্ম আৰু পৰিয়াল

মেহেৰবাই টাটাৰ জন্ম এক ধনাঢ্য পাৰ্সী পৰিয়ালত হৈছিল। তেওঁ উচ্চ শিক্ষিত আৰু সাংস্কৃতিকভাৱে এক সুগঠিত ব্যক্তিত্ব আছিল। টাটা পৰিয়ালৰ সৈতে বিবাহপাশত আবদ্ধ হৈ তেওঁ টাটা গোষ্ঠীৰ উন্নয়নত নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰে।

উত্তৰাধিকাৰ

মেহেৰবাই টাটাৰ ত্যাগ টাটা গোষ্ঠীৰ মূল্যবোধ আৰু সামাজিক দায়বদ্ধতাৰ মূল আধাৰ হৈ পৰিছে। আজিও তেওঁক টাটা গোষ্ঠী আৰু ভাৰতৰ এক দৃষ্টান্তমূলক ব্যক্তিত্ব হিচাপে জনা যায়।

তেওঁৰ জীৱন আৰু ত্যাগৰ কাহিনী মাত্ৰ টাটা গোষ্ঠীৰ ইতিহাস নহয়, ই ভাৰতৰ জাতীয় গৌৰৱৰ এক অংশ। মেহেৰবাই টাটাৰ অনুপ্ৰেৰণা প্ৰত্যেক নতুন প্ৰজন্মৰ বাবে এক শিক্ষামূলক দৃষ্টান্ত।

মেহেৰবাই টাটা: খেলুৱৈ হিচাপে এক উদাহৰণীয় ব্যক্তিত্ব

মেহেৰবাই টাটা মাত্ৰ টাটা পৰিয়ালৰ সদস্য আৰু সমাজসেৱিকৈ পৰিচিত নহয়, তেওঁ এজন দ্ৰুতগতিৰ খেলুৱৈ হিচাপেও খ্যাতি লাভ কৰিছিল। ২০শ শতিকাৰ আৰম্ভণিত, খেলাধূলা বিশেষকৈ মহিলাসকলৰ বাবে এক প্ৰচলিত ক্ষেত্ৰ নহয়। এই পৰিস্থিতিতো মেহেৰবাইয়ে সমাজৰ ধাৰণাৰ পৰিৱৰ্তন ঘটাবলৈ বিশেষ ভূমিকা পালন কৰিছিল।

টেনিছত মেহেৰবাই টাটাৰ ভূমিকা

মেহেৰবাই টাটাই টেনিছৰ জগতত এক বিশেষ স্থান অধিকার কৰিছিল।

• তেওঁ এক অভিজ্ঞ খেলুৱৈ হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰিছিল আৰু ভাৰতীয় মহিলা খেলুৱৈৰ মাজত পথ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।
• তেওঁ ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰি টেনিছ খেলাৰ বাবে উৎসাহিত কৰা এক মুখ্য ব্যক্তিত্ব আছিল।
• তেওঁৰ কৌশল আৰু খেলাৰ প্ৰগতি সেই যুগত মহিলাসকলৰ অংশগ্রহণৰ ক্ষেত্ৰত দৃষ্টান্ত স্থাপন কৰিছিল।

খেলাধূলাৰ প্ৰতি মেহেৰবাইৰ দৃষ্টিভংগী

মেহেৰবাইয়ে বিশ্বাস কৰিছিল যে খেলাধূলাই শাৰীৰিক শক্তি আৰু মানসিক উদ্যম বৃদ্ধি কৰে। টেনিছৰ সৈতে জড়িত হৈ তেওঁ এই বিশ্বাসক প্ৰতিফলিত কৰিছিল। তেওঁ মহিলাসকলক সাহস, আত্মবিশ্বাস আৰু শৃংখলা আৰু নিৰ্ভীক হোৱাৰ শিক্ষা দিবলৈ এই মঞ্চ ব্যৱহাৰ কৰিছিল।

টাটা গোষ্ঠী আৰু খেলাধূলা

মেহেৰবাইৰ প্ৰেৰণাই টাটা গোষ্ঠীক খেলাধূলাৰ ক্ষেত্ৰত বৰঙণি আগবঢ়াবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। পৰৱৰ্তী সময়ত টাটা গোষ্ঠীয়ে বহু ক্ৰীড়া উদ্যোগ আৰু খেলুৱৈক সহায় কৰা প্ৰচেষ্টা গ্ৰহণ কৰিছিল।

মেহেৰবাই টাটাৰ খেলুৱৈ হিচাপে ভূমিকা মাত্ৰ এজন ব্যক্তি হিচাপে সীমিত নাছিল। তেওঁ মহিলা খেলুৱৈৰ বাবে এক নতুন দিগন্ত মুকলি কৰিছিল। আজিও তেওঁক টেনিছ আৰু খেলাধূলাৰ প্ৰতি তেওঁৰ অৱদানৰ বাবে স্মৰণ কৰা হয়।

----------------------------

মেহেৰবাই টাটাৰ জীৱন আৰু ত্যাগ টাটা গোষ্ঠীৰ ইতিহাসৰ এটা গুৰুত্বপূর্ণ অধ্যায়। তেওঁ মাথোঁ এটা ব্যক্তিগত জীৱনৰ সহধৰ্মিণী নহয়, তেওঁ টাটা পৰিয়ালৰ মূল্যবোধ, সমাজৰ প্রতি দায়িত্ববোধ আৰু ভাৰতৰ উন্নয়নশীল পথৰ এটা মুখ্য অনুপ্ৰেৰণা আছিল।

১৯২০ চনৰ দশকৰ আৰম্ভণিত, টাটা গোষ্ঠী গভীৰ আৰ্থিক সংকটৰ সন্মুখীন হৈছিল, বিশেষকৈ টাটা ষ্টীলৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় উচ্চ পুঁজি বিনিয়োগৰ বাবে টাটা গোষ্ঠী গভীৰ আৰ্থিক সংকটত পৰিছিল।

ভাৰতত এটা আত্মনির্ভৰশীল ইস্পাত উদ্যোগ প্ৰতিষ্ঠাৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলাই থকা টাটা গোষ্ঠীয়ে অতি বৃহৎ পৰিমাণৰ পুঁজিৰ প্ৰয়োজন অনুভৱ কৰিছিল। এই সময়ত বিশ্বব্যাপী অৰ্থনৈতিক মন্দাই এই সংকটক আৰু গভীৰ কৰি তোলে। টাটা ষ্টীল, যি ভাৰতৰ আত্মমৰ্যাদা আৰু অৰ্থনৈতিক স্বাৰ্থৰ প্ৰতি প্ৰতিজ্ঞা আছিল, সেই প্ৰতিষ্ঠানৰ অস্তিত্ব সংকটৰ সন্মুখীন হয়।

এই সংকটৰ মাজত, দৰাবজী টাটাই টাটা গোষ্ঠীক আৰ্থিকভাৱে স্থিতিশীল কৰি ৰাখিবলৈ নিজৰ প্ৰায় সকলো ব্যক্তিগত সম্পত্তি, বিনিয়োগ আৰু পৰিয়ালৰ ঐতিহ্যমূলক সামগ্ৰী বন্ধকত ৰাখিছিল।

এই সময়ত মেহেৰবাই টাটাই তেওঁক গুৰুত্বপূৰ্ণ সহায় কৰিছিল। মেহেৰবাইয়ে নিজৰ মূল্যবান গহনাৰ লগতে এটা বহুমূলীয়া হীৰাৰ হাৰ টাট গ্ৰুপৰ বাবে উৎসৰ্গা কৰি এই কঠিন সময়ত সহায় কৰিছিল।

প্ৰথম বিশ্ব যুদ্ধৰ পিছৰ এই সংকটপূৰ্ণ সময়ত সকলোৱে তেওঁলোকৰ ব্যক্তিগত সম্পত্তি সুৰক্ষিত ৰাখিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল, মেহেৰবাইয়ে দেশ আৰু উদ্যোগৰ বাবে কৰা এই উৎসৰ্গা আছিল দৃষ্টান্তমূলক।

মেহেৰবাই টাটাৰ এই ত্যাগ মাত্ৰ এক আৰ্থিক সহায় নহয়, ই এটা মানসিক শক্তিৰ উৎস আছিল। দৰাবজী টাটাক এই সংকটৰ সময়ত প্ৰেৰণা আৰু শক্তি যোগাইছিল।

মেহেৰবাই টাটাৰ এই অনন্য ত্যাগ আৰু সাহসে টাটা গোষ্ঠীক মাত্ৰ আৰ্থিকভাৱে নহয়, সামাজিকভাৱে আৰু নৈতিকভাৱে অগ্ৰসৰ কৰিবৰ পথ প্ৰসস্ত কৰিলে। তেওঁৰ দৃষ্টান্ত আজি টাটা গোষ্ঠীৰ দীৰ্ঘকালীন মূল্যবোধৰ আধাৰ হৈ ৰোৱা এক অনুপ্ৰেৰণা।