Saturday, July 29, 2017

 মই মোৰ মাজত জীয়াই থাকিম আজি
মুক্ত¸ স্বাধীন উশাহ লৈ
তেজত মিহলিব হীমগ্লবিন
শ্বেতৰক্ত কণিকাবোৰে আওৰাব
আনন্দৰ শ্ল’গান।

বিষণ সুখী সুখী হ’ব মোৰ কলিজা।
শাওনৰ কৃত্ৰিম সাগৰত সাঁতুৰি-নাদুৰি
মূক হৈ পৰা নিশাবোৰে
আজি বিচাৰি পাব শব্দ।

মনে মনে আজি বিলীন কৰিদিম নিজক
নিজৰ মাজত
আজি যে মোক এন্ধাৰে বৰকৈ মাতিছে
এন্ধাৰৰ বুকুৰ মাজলৈ।

Friday, July 21, 2017


মোৰ চোতালৰ বাগিছাত ফুলিছিল ৰক্তজোবা
মৌচুমি বলিছিল মোৰ শেৱালীৰ পাতে-পাতে-ফুলে কুলিয়ে
আকাশে হাঁহিছিল
নদীয়ে মাতিছিল
ডালত বহি প্ৰেম-প্ৰেম খেলিছিল
শালিকা শালীয়ে

তোমাৰ হাঁহি আছিল বাবেই 
জীৱীত আছিল পাহাৰ
তোমাৰ হাঁহি আছিল বাবেই 
অবতৰত ফুলিছিল মদাৰ
তোমাৰ হাঁহি আছিল বাবেই 
সাতুৰিছিলো সাগৰত
তোমাৰ হাঁহি আছিল বাবেই 
ভূমৰা উৰিছিল গোলাপত.....

তোমাৰ বাবে মই আজি নষ্ট-নষ্টালজিক
তোমাৰ বাবেই আজি মই মৃত প্ৰেমিক৷৷৷

ৰচনাঃ ২৫-০৯-২০১৫ ইং

Thursday, July 13, 2017



তেতিয়াৰ ব্যৰ্থ সপোনবোৰ
এতিয়া অতীত হ‘ল
তোমাৰ কাঁজল সনা দু-চকু
আৰু মেঘৰঞ্জনী চুলিৰ ভাজত
উৰিছে জোনাকী
সাজিছে ৰামধেনু।

বিপৰীত মুখী বক্ৰ গতিৰ
চক্ৰবেহুত
কাৰাৰুদ্ধ অজুত কল্পনা¸
সীমাৰ পৰিধি ভাঙি
নৰক যাত্ৰাৰ অন্ত অভিপ্ৰায়ৰ
বাসনা কলিজাত
এতিয়া
হাতৰ মুঠিত পৃথিৱীখন
আৰু তুমি কোমল বিছনাত
মানি ল’ব পাৰিছা সকলোবোৰ
বিনাবাক্যে
তেওঁৰ কথাবোৰ তোমাৰ
তোমাৰ কথাবোৰ তেওঁৰ

তুমি ভোকাতুৰ ধৰাৰ
কামনাৰ গোলাম
অথচ
এখন অভিসপ্ত কল্পনাৰ নাবিক মই।
তুমিতো জানাই হৃয়দখন
অতীত কাতৰ বৰ
উৰি উৰি ঘূৰি ঘূৰি
নষ্ট সময়ৰ দিনলিপি আওৰায়
এবুকু সেউজীয়া শইচৰ পথাৰত।।

Monday, July 10, 2017


তুমি যদি আহিলা হেঁতেন পুনৰ
কলেজৰ কমন ৰূম
অথবা
পুথিভড়ালৰ চিৰি বগাই বগাই¸
লাজতে লিৰিলি যোৱা
কৃষ্ণচূড়াৰ সুবাসে
মতলিয়া কৰিলে হেঁতেন
মোৰ বুকুৰ অৰণ্য।

তোমাৰ হেঁপাহৰ সাগৰ নীলা চকুৰ মদিৰাত
সাঁতুৰি-নাদুৰি উপচাই দিলো হেঁতেন
শুকাণ কলিজা।

সময়বোৰ থমকি ৰোৱা হ’লে…
সাবিটি থাকিলো হেঁতেন
তোমাৰ ওঁঠৰ পৰস,
হেৰুৱাই পেলালো হেঁতেন বহু যুগৰ ভূগোল বুৰঞ্জি।
থৰ মৰুভূমিৰ মৰিচিকা আঁতৰাই
বোৱালো হেঁতেন
ব্ৰহ্মপুত্ৰ¸ গঙ্গা¸ মিছিছিপি
তোমাৰ স্বপ্নময় হাঁহিৰ পৰস বিচাৰি।

তোমাৰ ব্যাকুল নয়ন
আৰু মোৰ আকুল হৃদয়ৰ সঙ্গমত
নাচি-বাগি হেৰালো হেঁতেন
দুখৰ নিৰ্জন দুপৰ নিশা।

দিনবোৰ সলনি হ’ল
নিশাবোৰ মৰিশালি হ’ল
তুমি নিষ্ঠুৰৰ পৰা নিষ্ঠুৰতম হ’লা।

সেইবাবে
এতিয়া প্ৰতি নিয়ত মই
কবৰ খান্দি খান্দি
পাতিছো হৃদয়ৰ শ্ৰাদ্ধ।

Tuesday, July 4, 2017

আলী, হুছেইন, আহমেদ, ইছলাম, ৰহমান, হক, খান, খাতুন, বেগম, পাৰবিন, ছুলতানা, আদি উপাধী থকাসকলে যিমানেই নিজকে অধাৰ্মিক বা অমুছলিম বুলি প্ৰমাণ কৰিবলৈ চেষ্টা নকৰক কিয় তেওঁলোকৰ পৰিচয় সলনি নহয়৷ 
ভোটাৰ তালিকাত এইবোৰ উপাধীধাৰীৰ নামৰ আগত মন গ’লেই ‘ডি’ লগাব, বাংলাদেশীৰ লেবেল লগাবই, তাচ্ছিল্য, ইতিকিং কৰিবই গতিকে প্ৰত্যেকে নিজৰ পৰিচয় ঠিক ৰাখি সমাজ ঠিক কৰাৰ চিন্তা কৰা ভাল বুলি ভাবো৷
মই প্ৰকৃত নাস্তিকক শ্ৰদ্ধা কৰো৷ কিন্তু এটা কাৰণত দুখ লাগে যে এতিয়া বহু ফেশ্বনবাদী বা ছদ্মবেশী নাস্তিক ওলাইছে, যিসকল সমাজ, জাতি, দেশৰ বাবে বিপজ্জনক৷

-------------------------------------------------------------------------
এইখিনিতে ছদ্মবেশী নাস্তিকৰ এটা কাহিনী দাঙি ধৰিলো—
দায় নধৰিব, বহুদিনৰ পিছৰ পোষ্ঠ বাবে কাহিনী এটা মনত পৰি গʼল-
ট্ৰেইনেৰে যাত্ৰা কৰাৰ প্ৰতিটো মূহুৰ্তৰ ছেলফি আপলোড কৰি আছিল তেওঁ।
ঈদৰ প্ৰকক্ষণ বুলি স্বাভাৱিকতে এইবোৰ সাধাৰণ পোষ্ট। কিন্তু মই আচৰিত হোৱাৰ কাৰণো আছিল। অৱশেষত তেওঁৰ(নাম নকও কিন্তু, বুজাই এনেই চিনি পাব)
ইনবক্সত সুধিলোঃ আপুনি তিনি দিনৰ ৰেল যাত্ৰাৰে কʼলৈনো যায় ?
- কিয় নিজৰ আপোন ঈদৰ কথাও পাহৰিল নেকি ?
- নাই পাহৰা, পিছে ঈদৰ লগত আপোনাৰ সম্পৰ্ক কি ?
-কিয় ? ঘৰলৈ গৈ আছো, মানে ঈদ খাবলৈ আকৌ! বহু দিনৰ পৰা হাজাৰো কি.মি. দূৰত আছো ভাই......।
-শুনিছিলো আপুনি কোনো ধৰ্মই নামানে ! মানে আপুনিতো মোৰ নতুনকৈ নাস্তিক হোৱা মুছলমানমূলীয় এজন বন্ধু।
-হাৰে ডাঙৰীয়া, ঘৰৰ মানুহবোৰে কিবা এটা আশা কৰেতো.....। নিজৰ গাওঁৰ ঈদত বহু পুৰণি বন্ধু লʼগ পাম, বহু নতুন ছেলফি,,, আই মিন নিউ মেমৰি.....। অৱশ্যে প্ৰধানত ক্ষীৰ খোৱাৰ বাবে মই ঈদত ঘৰলৈ যাওঁ।
-অʼ........। কথা এটা হʼল নহয়...।
-কি কথা খুলি কওঁক।
-মানে কেইদিনমান পূৰ্বে মন্দিৰ এটাতো ঘান্টি বজাই ছেলফি দিছিল নহয় আপুনি ?
- অʼ দিছিলো, ফাইভ হানড্ৰেট মান লাইক পাইছিলো,, আপোনাৰটো লৈ ফাইভ জিৰো ৱান...পাক্কা.... হাহাহা....।
.........
.........
..........
..........
অʼ- নিজকে দেখুন নাস্তিক বুলিহে জাহিৰ কৰে। ৰোজা নাৰাখে অথচ ঈদ খাবলৈ ঘৰলৌ আহে, মন্দিৰত ঘান্টি বজাই ছেলফি মাৰে......
-------আগলৈ আৰু বহু কথা, তেতিয়াৰ পৰা বন্ধুজনে ভিতৰি ভিতৰি মোক বেয়া পায়। পালেও উপায় নাই...........

Monday, July 3, 2017

       তাছিল্যৰো এটা সীমা থাকে৷ সৰুৰে পৰাই মোক ‘বাংলাদেশ’ শব্দটোৱে আতংকিত কৰি ৰাখিছে৷ কেইবাটাও কবিতাত সেই কথা প্ৰকাশ কৰিছিলো৷ বংলাদেশৰ জন্ম নোহোৱাটোৱেই ভাল আছিল৷ কমপক্ষে আমি বাংলাদেশীৰ লেবেল লৈ কলংকৰ জীৱন যাপন কৰিব লগা নহ’ল হেঁতেন৷ সেইবাবেই যিসকল নেতাই ভাৰত বিভাজন কৰিছিল তেওঁলোকক মই মনে-প্ৰাণে ঘৃণা কৰো৷ ফুটপাতৰ ডায়েৰিত আজি এই বিষয়ে কিছু কথা লিখাৰ মন গৈছে৷

Image result for minority of assam

        সেই তাহানিতেই অসমত বদন বৰফুনৰ জন্ম হৈছিল৷ আজিও বদনৰ বংশধৰে অসমখনক সদায় অশান্ত কৰি ৰাখিব বিচাৰে, ধৰ্মৰ নামত, জাত-পাতৰ নামত৷ তেনে লোকেৰে ভৰি পৰিছে সামাজিক মাধ্যম৷ তেওঁলোকে জনগোষ্ঠীসমূহৰ মাজত থকা ভাতৃত্ববোধৰ এনাজৰী ভাঙি-ছিঙি টুকুৰা টুকুৰ কৰিব বিচাৰে৷ কিছুমানে এনে কাম কৰি পৈশাচিক আনন্দ লাভ কৰে৷ ভাতৃঘাতী সংঘাতেৰে মানুহৰ মাজত থকা মিলা-প্ৰীতি ধ্বংশ কৰি ঘৃণাৰ ৰাজনীতি কৰে৷ একাংশই অসমীয়া মূলসূতিৰ নামত অসমীয়া ভাষা-সাহিত্য-সংস্কৃতিৰ ৰক্ষা কৰোতাসকলক টাৰ্গেট কৰি লৈ সমগ্ৰ জাতিটোক বিপদত পেলোৱাৰ ষড়যন্ত্ৰ কৰি থাকে৷ অবিশ্বাসৰ বীজ ৰোপন কৰি মানুহৰ মাজত আতংকৰ পৰিৱেশ বৰ্তাই ৰখাৰ বাবে যত্ন কৰে৷ সহজ-সৰল অসমীয়া জাতিক বিপথে পৰিচালিত কৰি ভৱিষ্যতহীন এটা পঙ্গু জাতি হিচাপে গঢ় দিব বিচাৰে৷ তেনে অদূৰদৰ্শী লোকসকলক আমি ঘৃণা কৰো৷ অৱশ্যে এই অবিশ্বাসৰ পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰা হৈছিল ১৯৮০ চনতেই৷ তেতিয়া অসমৰ সংখ্যালঘুসকল অধিক অশিক্ষিত আছিল৷ সঁচা কথা কোৱা মানুহৰ সংখ্যা কম আছিল৷ সংবাদ মাধ্যম আৰু সামাজিক মাধ্যমৰ অভাৱ আছিল৷ আজিৰ পৰিৱেশ বেলেগ৷ অসমৰ বহু পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ মানুহ কিছুপৰিমাণে হ’লেও সচেতন হৈছে৷ শিক্ষিতৰ হাৰ বাঢ়িছে৷ অৱশ্যে তুলনামূলক ভাবে সংখ্যালঘুসকলৰ অৱস্থাৰ পৰিৱৰ্তন হোৱা নাই৷
       অসমীয়া টিভি চেনেল ‘আছাম টকচ’ত ইতিবাচক নামৰ এটা অনুষ্ঠান পৰিচালন সম্পাদক বেদব্ৰত বৰাই পৰিৱেশন কৰে৷ এই অনুষ্ঠানত বিভিন্ন বিষয় লৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আলোচনা কৰা দেখা যায়৷ অত্যাধিক কৰ্ম ব্যস্ততা আৰু ধৈৰ্য্যৰ অভাৱৰ ফলত বহু কথাই লিখিবলৈ থাকি যায় যদিও যোৱা ১ জুলাই, ২০১৭ ইং তাৰিখে ইতিবাচকত ‘চৰ চাপৰিৰৰ লোক ভাষা’ৰ গৱেষক ছাত্ৰী ৰেহনা চুলতানাৰ লগত হোৱা অনুষ্ঠান চাই দু-এষাৰ লিখাৰ বাবে প্ৰয়াস কৰিছো৷ এইখিনিতে উল্লেখ কৰিব লাগিব যে ৰেহনা চুলতানা কামৰূপ জিলাৰ ছোনতলি চৰৰ জীয়ৰী৷ তাই ২০০৫ চনত হাইস্কুল শিক্ষান্ত পৰীক্ষাত সুক্ষাতিৰে উত্তীৰ্ণ হোৱাৰ পিছত সোণতলী উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয় আৰু পিছত গুৱাহাটী বিশ্ব বিদ্যালয়ত অসমীয়া ভাষা সাহিত্য গুৰু বিষয় হিচাপে লৈ স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰিছে৷ বৰ্তমান তাই গুৱাহাটী বিশ্ব বিদ্যালয়তেই ‘চৰ চাপৰিৰৰ লোক ভাষা’ বিষয় হিচাপে লৈ গৱেষণা কৰি আছে৷ ইতিমধ্যে ‘চৰ-চাপৰিৰ লোক জীৱন আৰু ভাষা-সংস্কৃতি’ নামৰ গ্ৰন্থ লিখি প্ৰকাশ কৰিছে আৰু বিভিন্ন কাকত আলোচনীত তাইৰ বহু মূল্যৱান প্ৰবন্ধ প্ৰকাশ পাইছে৷  এই ছেগতে নৱ প্ৰজন্মক উৎসাহিত কৰাৰ বাবে আৰু নৱপ্ৰজন্মৰ মনৰ কথা মুকলিকৈ প্ৰচাৰ কৰাৰ বাবে বৰা দেৱক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিলো৷


         অবিভক্ত ভাৰতৰ এখন ৰাজ্যৰ পৰা আন এখন ৰাজ্যলৈ পেটৰ তাড়নাত, জমিদাৰৰ অত্যাচাৰত আৰু ইংৰাজৰ ‘গ্ৰ’ মোৰ ফুড’ আঁচনিক ফলৱতি কৰাৰ বাবে বৰ্তমানৰ অসমৰ বিশেষকৈ চৰ-চাপৰি অঞ্চলত থিতাপি লোৱা লোকসকলৰ নিজৰ কোনো পৰিচয় নাই৷ তেওঁলোকে ১৯৫১ চনত নিজৰ ভাষা-সাহিত্য-সংস্কৃতি জলাঞ্জলি দি অসমীয়া ভাষা সাহিত্য-সংস্কৃতি গ্ৰহণ কৰি লৈছে৷ যাৰ ফল স্বৰূপে অসমীয়া ভাষা কোৱা লোকৰ সংখ্যা ৩৬ শতাংশৰ পৰা ৬২ শতাংশ হৈছিল আৰু ভাষাটোৱে ৰাজ্যিক ভাষাৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছিল৷ নিজকে অসমীয়া বুলি পৰিচয় দিয়া এই লোকসকলক অতি পৰিকল্পিত ভাবে মানসিক নিৰ্যাতন কৰাৰ নিমিত্তে তাচ্ছিল্য কৰি ক্ৰমে বিদেশী, বাংলাদেশী, চৰুৱা, পমুৱা, মৈমংসিঙিয়া, ভাটিয়া আদি নামেৰে বিশেষণ দিয়া হৈ আছিল৷ পিছলৈ এইসকলক মিঞা বুলি তীব্ৰ ইতিকিং কৰি থকা পৰিলক্ষিত হয়৷ মিঞা শব্দটো সন্মানসূচক শব্দ হোৱা বাবে বৰ্তমান এই জনগোষ্ঠীৰ অধিকাংশ মানুহে নিজকে মিঞা বুলি পৰিচয় দিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, আনকি ২০১৬ চনত ‘মিঞা’ৰ সমৰ্থনত কবিতা লিখি জনগোষ্ঠীৰ নামাকৰণ মিঞা বুলি স্বীকৃতি দিয়াৰ কুচ-কাৱাজ কৰাও দেখা গ’ল৷ সেইবাবে এই বিশেষণবোৰ এতিয়া প্ৰায় নাইকীয়া হ’বলৈ আৰম্ভ কৰিছে৷ এতিয়া উপৰোক্ত সকলোবোৰ কথা তল পেলাই সামাজিক মাধ্যমত গেদা আৰু গেদী নামেৰে এইসকলক তাচ্ছিল্য কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰা হৈছে৷ 
          দুৰ্ভাগ্যজনক কথাটো হ’ল যে এইলোকসকলৰ নিজৰ পৰিচয় নথকাৰ ফলত বিভিন্ন জনে সময়ে সময়ে বিভিন্ন বিশেষণেৰে তাচ্ছিল্য কৰি আহিছে আৰু স্বগোষ্ঠীয় বুদ্ধিজীৱী সাহিত্যিকৰ একাংশই নিজৰ পৰিচয়ৰ বিষয়ে নাজানে৷ তেওঁলোকে নিজকে অভিবাসী বুলি পৰিচয় দিয়ে৷ তেওঁলোকে কোন যুক্তিত নিজকে এই নামেৰে পৰিচিত কৰায় সেই কথা মোৰ সৰু মগজুৱে ঢুকি পোৱা নাই৷ তেওঁলোকৰ কোনোবায় মোৰ এই লেখা পঢ়িলে মোক এই শব্দ ভালদৰে বুজাই দিব বুলি আশা আৰু দাবী কৰিলো৷ 
           বিশেষ এটা ৰাজনৈতিক দলে এই লোকসকলক স্বাধীনতাৰ পিছৰ পৰাই ভোট বেংক হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে আৰু অতি কৌশলপূৰ্ণ ভাবে এইসকলক দিনক দিনে নতুন সমস্যা উপহাৰ দি আহিছে৷ চৰকাৰী সা-সুবিধাৰ পৰা সদায় এইসকলক বঞ্চিত কৰি ৰখাৰ সমান্তৰালকৈ শোষণ কৰি থকা হৈছে৷ সেই বাবেই সংখ্যালঘুসকলৰ সচেতন মহলে নিজকে লাঞ্চিত, বঞ্চিত, শোষিত, নিৰ্যাতিত, নিপীড়িত আদি শব্দৰে আক্ষেপ প্ৰকাশ কৰা দেখা যায়৷ অৱশ্যে এই সচেতনসকলৰেই মাজৰ পৰা যেতিয়া উক্ত বিশেষ ৰাজনৈতিক মতাদৰ্শত ভৰি দিয়ে তেতিয়া শব্দবোৰ পাহৰি যায়৷ জাতি পিছ পৰি থাকে৷ এই ধাৰা বহু পুৰণি৷ অব্যাহত আছে আৰু ভালে দিনৰ বাবে অব্যাহত থাকিব৷ কাৰণ এই কথাবোৰ বুজিবলৈ, ৰাজনীতিৰ মেৰ-পেচ ধৰিবলৈ সংখ্যালঘুসকল শিক্ষিত নহয়৷ শিক্ষিত হ’বলৈ দিয়া হোৱা নাই৷ চৰ-চাপৰিৰ কথা বাদেই সংখ্যালঘু বসতিপ্ৰধান এনে কোনো অঞ্চল নাই য’ত ছাত্ৰ-ছাত্ৰী অনুপাতে শিক্ষক শিক্ষয়িত্ৰী আছে৷ চৰ-চাপৰিত জনসংখ্যা অনুপাতে প্ৰাথমিক বিদ্যালয়েই নাই৷ স্বাস্থ্য, সুচল যাতায়ত ব্যৱস্থা তেওঁলোকৰ বাবে এটা দিবা সপোনহে মাথো৷ আধুনীক বিশ্বৰ লগত তেওঁলোক পৰিচিতই নহয়৷ 
                                                                                                     ক্ৰমশঃ
                                                                        (দ্বিতীয় খণ্ড অচিৰেই প্ৰকাশ কৰা হ’ব)

AddToAny

Powered by Blogger.

জনপ্ৰিয় লেখা সমূহ