শিল্পী দিৱস আৰু জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ বিষয়ে চমু টোকা

 

শিল্পী দিৱস অসমৰ কৃষ্টিসংগ্ৰহ আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ এক স্মৰণীয় দিন। এই দিনটো অসমৰ ইতিহাস, সঙ্গীত, নাটক, আৰু সাহিত্যৰ ক্ষেত্ৰত এক উল্লেখযোগ্য অৱদান আগবঢ়োৱা জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ স্মৃতিত ১৭ জানুৱাৰীত উদযাপন কৰা হয়। এই দিনটো অসমৰ সঙ্গীতৰ জ্যোতিৰ্ময় গায়ক, গীতিকাৰ, সুৰকাৰ, কবি আৰু নাট্যকাৰ জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ মৃত্যুদিনৰ স্মৃতিত উদযাপন কৰা হয়। তেওঁ অসমীয়া সংস্কৃতিৰ পুনৰুজ্জীৱনত অৱদান আগবঢ়াইছিল। জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা অসমৰ প্ৰথমখন পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্যৰ চলচিত্ৰ "জয়মতী" নিৰ্মাণ কৰিছিল আৰু অসমৰ সঙ্গীতৰ উন্নয়নত বিশেষ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল।

এই দিনটোত সমগ্ৰ অসমত নানা ধৰণৰ সাংস্কৃতিক কাৰ্যসূচী অনুষ্ঠিত হয়। গীত, নৃত্য, কবিতা পাঠ, সেমিনাৰ, আৰু নাটকীয় কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে লোকসকলে জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ সৃষ্টিৰাজিক স্মৰণ কৰে। শিল্পী দিৱস আমাৰ কৃষ্টি আৰু ঐতিহ্যৰ এক অংশ হিচাপে গভীৰ ভাৱে সন্মানিত।

জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ অৱদান:

• অসমীয়া চিনেমাৰ জনক: জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা অসমৰ প্ৰথমখন পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্যৰ চিনেমা "জয়মতী" (১৯৩৫) নিৰ্মাণ কৰি অসমৰ চলচ্চিত্ৰ উদ্যোগৰ গোড়াপত্তন (establishment) কৰিছিল। এই চিনেমাখনে অসমৰ স্বাধীনতা আন্দোলনৰ সময়ত জাতীয় চেতনাৰ প্ৰেৰণা জগাই তুলিছিল।
• সঙ্গীতৰ ক্ষেত্ৰত অবদান: তেওঁ প্ৰায় ৩০০ৰো অধিক গান ৰচনা আৰু সুৰাৰোপণ কৰিছিল, যিসমূহ গান "জ্যোতি সঙ্গীত" নামেৰে জনপ্ৰিয়। এই গানসমূহ অসমৰ লোকসঙ্গীত আৰু আধুনিক সঙ্গীতৰ সমন্বয়েৰে সৃষ্টি কৰা হৈছিল।
• সাহিত্য আৰু নাটকৰ ক্ষেত্ৰত: তেওঁ অসমৰ নাট্য জগত আৰু সাহিত্যত গুৰুত্বপূর্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। তেওঁ "ৰুপোৱালী", "লবিতাৰ বীৰতা", "নিমাত সুৰ", "বিৰূপা বালিকা" আদি নাটকৰ জৰিয়তে সাহিত্য জগতৰ কৃষ্টিপ্ৰবাহ আগবঢ়াইছিল।
• স্বাধীনতা আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ: জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা ব্ৰিটিছ বিৰোধী আন্দোলনত সক্ৰিয়ভাৱে অংশ লৈছিল। তেওঁ অসমীয়া ভাষা আৰু সংস্কৃতিৰ জাগৰণৰ বাবে নিবেদিত আছিল।

শিল্পী দিৱস উদযাপন:

শিল্পী দিৱসত সমগ্ৰ অসমৰ বিভিন্ন স্থানত নানা ধৰণৰ অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হয়। ইয়াৰ অন্তৰ্ভুক্ত:

1. সাংস্কৃতিক কাৰ্যসূচী:
   • জ্যোতি সঙ্গীতৰ অনুষ্ঠান।
   • পৰম্পৰাগত আৰু সমসাময়িক নৃত্য।
   • নাটকৰ মঞ্চস্থ।
2. প্ৰতিযোগিতা:
   • গীত, কবিতা পাঠ, আৰু চিত্ৰাংকন প্ৰতিযোগিতা।
3. বক্তৃতা আৰু আলোচনা সভা:
   • জ্যোতিপ্ৰসাদৰ জীৱন আৰু অৱদানৰ ওপৰত বিশেষ আলোচনাৰ আয়োজন কৰা হয়।
4. বঁটা প্ৰদান অনুষ্ঠান:
   • বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত সাংস্কৃতিকভাৱে বিশেষ অৱদান আগবঢ়োৱা ব্যক্তিসকলক সন্মানিত কৰা হয়।

শিল্পী দিৱসৰ তাৎপৰ্য:

শিল্পী দিৱসৰ উদযাপনে কেৱল জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ স্মৃতিত সন্মান জনোৱাৰ মাজতেই সীমাবদ্ধ নহয়, বৰঞ্চ ই অসমৰ নতুন প্ৰজন্মৰ মাজত কৃষ্টি আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰতি সজাগতা আৰু ভালপোৱা সঞ্চাৰ কৰে।

জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা অসমৰ জাতীয় চেতনাৰ প্ৰতীক। তেওঁৰ জীৱন আৰু দৰ্শনে অসমৰ সমাজ-সংস্কৃতিৰ উন্নয়ন আৰু নতুন পথচলাৰ অনুপ্ৰেৰণা।

এয়া এজন শিল্পীৰ সৃষ্টিৰ ওপৰত এক সন্মানসূচক আয়োজন, যিয়ে অসমীয়াৰ চিন্তা-চেতনা, সাহিত্য আৰু সঙ্গীতক সম্প্ৰসাৰিত কৰিছে।

00----------------------------------------------------000-------------------------------------------------00

জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ বিষয়ে চমু টোকা

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন:

জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা (১৭ জুন, ১৯০৩ - ১৭ জানুৱাৰী, ১৯৫১) অসমৰ এক বিখ্যাত ব্যক্তিত্ব, যিজনে সাহিত্য, সঙ্গীত, নাটক আৰু চলচ্চিত্ৰৰ ক্ষেত্ৰত অমূল্য অৱদান আগবঢ়াইছিল। তেওঁক অসমীয়া সংস্কৃতিৰ "ৰূপকোঁৱৰ" নামেৰে জনা যায়।

১৯০৩ চনৰ ১৭ জুনত উজনি অসমৰ ডিব্ৰুগড় জিলাত অৱস্থিত মদাৰখাত মৌজাৰ তামোলবাৰী চাহ বাগিছাত জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ জন্ম হয়। তেখেতৰ পিতৃ আছিল পৰমানন্দ আগৰৱালা আৰু মাক আছিল কিৰণময়ী আগৰৱালা। চন্দ্ৰকুমাৰ আগৰৱালা তেওঁৰ বৰদেউতাক আছিল। তেখেতৰ পূৰ্বপুৰুষ নৱৰংগৰাম আগৰৱালা ১৮১১ চনত ৰাজস্থানৰ মাৰৱাৰ অঞ্চলৰ পৰা অসমলৈ আহিছিল। তেখেতৰ পৰিয়ালৰে সদস্য হৰিবিলাস আগৰৱালাই কীৰ্তন পুথি সৰ্বপ্ৰথমে ছপা কৰি প্ৰকাশ কৰিছিল৷

চিত্ৰৰঞ্জন দাসে প্ৰতিষ্ঠা কৰা জাতীয় বিদ্যালয়ৰ পৰা তেওঁ ১৯২১ চনত দ্বিতীয় বিভাগত মেট্ৰিক পৰীক্ষাত উৰ্ত্তীণ হয় আৰু কলিকতাৰ নেশ্যনেল কলেজৰ পৰা আই.এ. দ্বিতীয় বৰ্ষৰ পঢ়া সাং কৰে। তাৰপাছত ১৯২৬ চনত জ্যোতিপ্ৰসাদে অৰ্থনীতিত উচ্চ শিক্ষাৰ বাবে এডিনবাৰ্গলৈ যায় কিন্তু পঢ়া শেষ নকৰাকৈয়ে ১৯৩০ চনত উভতি আহে। ঘূৰি অহাৰ পথত জাৰ্মানীত তেখেতে সাত মাহৰ বাবে চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাণৰ প্ৰশিক্ষণ লয়।

ঘৰলৈ উভতি আহি জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলনত জঁপিয়াই পৰে আৰু ১৯৩২ চনত ১৫ মাহৰ বাবে কাৰাবাস খাটে। শিলচৰ জে’লত টাইফইড ৰোগত ভোগা সত্ত্বেও তেখেতে কাৰাবাস সম্পূৰ্ণ কৰে। ১৯৩৩ চনৰ শেষৰ ফালে তেখেতে ভোলাগুৰি চাহ বাগিছাত চিত্ৰবন ষ্টুডিঅ' স্থাপন কৰি প্ৰথম অসমীয়া বোলছবি জয়মতীৰ চিত্ৰগ্ৰহণ আৰম্ভ কৰে। লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাৰ কাহিনীৰ ওপৰত আধাৰিত এই ছবিখনে ১৯৩৫ চনত মুক্তি লাভ কৰে। জয়মতীৰ পৰা হোৱা ব্যৱসায়িক লোকচানৰ জোৰা মাৰিবলৈ তেখেতে ১৯৩৯ চনত দ্বিতীয়খন অসমীয়া চলচ্চিত্ৰ ইন্দ্ৰমালতী নিৰ্মাণ কৰে।^[১৯৪১ চনৰ পৰা জ্যোতিপ্ৰসাদ পুনৰ স্বাধীনতা আন্দোলনৰ লগত জড়িত হৈ পৰে । ১৯৪২ চনৰ ভাৰত‌ ত্যাগ আন্দোলনত‌ তেখেতে সক্ৰিয় ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল । ১৯৩৬ চনত দেৱযানী ভূঞাৰ লগত তেখেতৰ বিবাহ সম্পন্ন হয়।

অৱদানসমূহ:

১. চলচ্চিত্ৰ:

• ১৯৩৫ চনত জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাই অসমৰ প্ৰথমখন পূৰ্ণদৈৰ্ঘ্যৰ চলচ্চিত্ৰ "জয়মতী" নিৰ্মাণ কৰে।
• ইয়াৰ লগতে তেওঁ "ইন্দ্ৰমালতী" চিনেমাখনো নিৰ্মাণ কৰিছিল। এই চিনেমাসমূহৰ জৰিয়তে অসমীয়া সমাজত আধুনিক চিন্তাৰ প্ৰচাৰ কৰিছিল।

২. সাহিত্য:

• জ্যোতিপ্ৰসাদ বহুখন নাটক, কবিতা, আৰু গল্প লিখিছিল। তেওঁৰ উল্লেখযোগ্য নাটকসমূহ হ’ল:
  • 
    
  • সম্পূৰ্ণ নাটক
    • শোণিত কুঁৱৰী (১৯২৫)
    • কাৰেঙৰ লিগিৰী (১৯৩o)
    • লভিতা (১৯৪৮)
    • ৰূপালীম (১৯৩৮)
    • নিমাতী কইনা (১৯৬৪)
    • খনিকৰ (১৯৭৭)
  • অসম্পূৰ্ণ নাটক
    • কনকলতা
    • সুন্দৰকোঁৱৰ
    • সোণপখিলী

গল্প ৰূপহী বগীতৰা সোণতৰা সোণটি যুঁজাৰু সতীৰ সোঁৱৰণি সন্ধ্যা শিলাকুটি নীলাচৰাই আদি।

কবিতা লুইতৰ পাৰৰ অগ্নিসুৰ জ্যোতি ৰামায়ণ উপন্যাস আমাৰ গাঁও অন্যান্য গ্ৰন্থ জ্যোতিৰ্ধাৰা চন্দ্ৰকুমাৰ আগৰৱালা Background of Assamese Architecture

শিশু-সাহিত্য

তেখেতে তেৰটামান শিশু-উপযোগী কবিতা লিখি থৈ গৈছে। ইয়াৰ ভিতৰত উল্লেখযোগ্য হৈছে "কম্পুৰ সপোন"।

৩. সঙ্গীত:

• তেওঁ ৩০০ৰো অধিক গান ৰচনা আৰু সুৰাৰোপণ কৰিছিল। এই গানসমূহ "জ্যোতি সঙ্গীত" নামেৰে জনপ্ৰিয়।
• জ্যোতিপ্ৰসাদৰ গীতসমূহে অসমৰ লোকসঙ্গীত, পৰম্পৰা আৰু আধুনিকতাৰ সমন্বয় ঘটাইছিল।

৪. স্বাধীনতা আন্দোলন:

• জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা মহাত্মা গান্ধীৰ আদৰ্শৰে অনুপ্ৰাণিত হৈ ভাৰতীয় স্বাধীনতা আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। তেওঁ ব্ৰিটিছবিৰোধী কাৰ্যকলাপৰ বাবে কাৰাবাসো ভোগ কৰিছিল।

স্মৃতিচিহ্ন:

• ১৭ জানুৱাৰী তাৰিখে শিল্পী দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰি জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালাৰ স্মৃতি সংৰক্ষণ কৰা হয়।
• তেওঁ অসমৰ সমাজ-সংস্কৃতিৰ আধুনিকীকৰণ আৰু নতুন প্ৰজন্মৰ অনুপ্ৰেৰণাৰ এক প্ৰতীক।

জ্যোতিপ্ৰসাদ আগৰৱালা অসমৰ ইতিহাসত এটা যুগান্তকাৰী নাম। তেওঁক দেশ আৰু জাতিৰ বাবে এক অমূল্য ধন হিচাপে গণ্য কৰা হয়।